Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies klikając przycisk Ustawienia. Aby dowiedzieć się więcej zachęcamy do zapoznania się z Polityką Cookies oraz Polityką Prywatności.
Ustawienia

Szanujemy Twoją prywatność. Możesz zmienić ustawienia cookies lub zaakceptować je wszystkie. W dowolnym momencie możesz dokonać zmiany swoich ustawień.

Niezbędne pliki cookies służą do prawidłowego funkcjonowania strony internetowej i umożliwiają Ci komfortowe korzystanie z oferowanych przez nas usług.

Pliki cookies odpowiadają na podejmowane przez Ciebie działania w celu m.in. dostosowania Twoich ustawień preferencji prywatności, logowania czy wypełniania formularzy. Dzięki plikom cookies strona, z której korzystasz, może działać bez zakłóceń.

Więcej

Tego typu pliki cookies umożliwiają stronie internetowej zapamiętanie wprowadzonych przez Ciebie ustawień oraz personalizację określonych funkcjonalności czy prezentowanych treści.

Dzięki tym plikom cookies możemy zapewnić Ci większy komfort korzystania z funkcjonalności naszej strony poprzez dopasowanie jej do Twoich indywidualnych preferencji. Wyrażenie zgody na funkcjonalne i personalizacyjne pliki cookies gwarantuje dostępność większej ilości funkcji na stronie.

Więcej

Analityczne pliki cookies pomagają nam rozwijać się i dostosowywać do Twoich potrzeb.

Cookies analityczne pozwalają na uzyskanie informacji w zakresie wykorzystywania witryny internetowej, miejsca oraz częstotliwości, z jaką odwiedzane są nasze serwisy www. Dane pozwalają nam na ocenę naszych serwisów internetowych pod względem ich popularności wśród użytkowników. Zgromadzone informacje są przetwarzane w formie zanonimizowanej. Wyrażenie zgody na analityczne pliki cookies gwarantuje dostępność wszystkich funkcjonalności.

Więcej

Dzięki reklamowym plikom cookies prezentujemy Ci najciekawsze informacje i aktualności na stronach naszych partnerów.

Promocyjne pliki cookies służą do prezentowania Ci naszych komunikatów na podstawie analizy Twoich upodobań oraz Twoich zwyczajów dotyczących przeglądanej witryny internetowej. Treści promocyjne mogą pojawić się na stronach podmiotów trzecich lub firm będących naszymi partnerami oraz innych dostawców usług. Firmy te działają w charakterze pośredników prezentujących nasze treści w postaci wiadomości, ofert, komunikatów mediów społecznościowych.

Więcej
Sobota, 14 września 2024
Imieniny: Roksana, Bernard, Cyprian
pochmurno
11°C
Powróć do: Urząd Gminy

Rys historyczny

Obszar dzisiejszej gminy Radowo Małe wchodził praktycznie od początków swojej pisanej historii w skład dóbr ziemskich dwóch rodów rycerskich: Borcków i Dewitzów. Ród Borcków to stara zachodniopomorska szlachta, prawdopodobnie z rejonu Kołobrzegu, wzmiankowana już w XII wieku. Na interesującym nas obszarze ród obecny był od 1255 roku, kiedy to książę pomorski nadał kasztelanowi kołobrzeskiemu Ottonowi Borckowi ziemię łobeską. Borckowie założyli tutaj zamki i miasta Łobez, Resko, Węgorzyno oraz wymieniony
w 1282 roku Wulfsberg. Obok tego ostatniego istniała stara słowiańska osada, którą dzisiaj znamy pod nazwą Strzmiele (niem. Stramehl). Między XIV a XVIII wiekiem Strzmiele były kolejnym prywatnym miastem Borcków. Prawa miejskie uzyskały w 1348 roku. Na miejscu zamku w XVI wieku Borckowie wybudowali dwór-rezydencję, która, przebudowywana następnie w XVIII-XIX wieku, istnieje do dzisiaj i jest najcenniejszym zabytkiem gminy.
W Strzmielach urodziła się Sydonia von Borck, spalona na stosie w 1620 roku po procesie
o czary. Borckowie w miarę rozrastania się ich rodu, zakładali w swoich dobrach kolejne rezydencje, których ślady pozostały do dzisiaj. Do ważniejszych wsi Borcków, oprócz Strzmiela, zaliczały się Borkowo Wielkie (Gross Borkenhagen), Czachowo (Sachow), Karnice (Karnitz), Radowo Małe i Wielkie (Klein i Gross Radow), Rekowo (Reckow), Siedlice (Zeitlitz).

Dewitzowie to nieco młodszy od Borcków zachodniopomorski ród rycerski. Ich protoplastą mógł być wymieniony na początku XIII wieku Gunter de Dewitz.
W przeciwieństwie do Borcków, rodzina Dewitzów nie miała na terenie gminy swojej głównej siedziby. Ich najstarsza siedziba rodowa w okolicy mieściła się w pobliskiej Dobrej, gdzie od 1338 roku posiadali zamek. Do głównych miejscowości Dewitzów na terenie gminy należały Dobrkowo (Daberkow), Gostomin (Justemin), Mołdawin (Maldewin) i Żelmowo (Selmow).
W części z nich również zachowały się rezydencje należące do Dewitzów i ich spadkobierców.

W XIV wieku tworzyła się sieć parafialna na terenie gminy. Zapewne proces ten wiązać można z miejscowymi posiadaczami ziemskimi. Miejscową ludność dotykały wojny i konflikty. Szczególnie dotkliwa była wojna trzydziestoletnia. Rządy pruskie przyniosły względną stabilizację i rozwój gospodarki folwarczno – pańszczyźnianej. Wiek XVIII to dominacja wielkich właścicieli ziemskich, z prymatem wcześniej wzmiankowanych Borcków i Dewitzów. Stosunek powierzchni gruntów chłopskich do dworskich miał się przeważnie jak 1 do 4.

W wieku XVIII powstały powiaty związane bezpośrednio z dominującą własnością ziemską na danym terenie. Obszar dzisiejszej gminy Radowo Małe mniej więcej w równych częściach wszedł w skład powiatów Borcków i Dewitzów.

 

Fot. 2: Powiaty Borcków (linia zaznaczona krzyżykami) i Dewitzów (na zachód od Borcków) w XVIII-XIX wieku, na tle przybliżonych granic gminy Radowo Małe (pomarańczowy)

W roku 1815 zlikwidowano powiaty dworskie. Powstał powiat Regenswalde (Reski),
w skład którego weszły dawne powiaty Borcków, Dewitzów i do tego Ostenów (na północ od interesującego nas obszaru). W wieku XIX trwała pomyślna koniunktura rolna, co sprzyjało powstawaniu folwarków. Do dziś zachowały się w niektórych miejscowościach pozostałości zespołów folwarcznych. XIX wiek stanowił też okres rozwoju infrastruktury. Rozwój okolicy przerwała I wojna światowa. Dobra koniunktura rolnicza wróciła jednak w okresie międzywojennym. Burzliwe wydarzenia II wojny światowej nie ominęły obszaru gminy Radowo Małe. W 1941 roku w miejscowości Borkowo Małe został powieszony publicznie jeden ze 100 polskich robotników przymusowych, przywiezionych z okolicznych terenów. Po II wojnie światowej razem z całym Pomorzem Zachodnim tereny gminy weszły w skład państwa polskiego. Napłynęła nowa ludność z Kresów Wschodnich. Obiekty folwarczne przejęło państwo. Administracyjnie gmina w latach 1975-1998 należała do województwa szczecińskiego, obecnie po zmniejszeniu liczby województw, do zachodniopomorskiego. Od 2002 roku należy do powiatu łobeskiego, najmłodszego powiatu na terenie państwa polskiego.

Włącz powiadomienia WebPush
Dziękujemy, teraz zawsze będziesz na bieżąco!
Przeglądasz tę stronę w trybie offline.
Przeglądasz tę stronę w trybie online.